เทศน์เช้า

เทศน์เช้า

๒๘ ก.ค. ๒๕๖๑

 

เทศน์เช้า วันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๑
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต

ณ วัดป่าสันติพุทธาราม (วัดป่าเขาแดงใหญ่) ต.หนองกวาง อ.โพธาราม จ.ราชบุรี

 

 

ฟังธรรมนะ ฟังธรรมะ วันนี้วันจะอธิษฐานพรรษา วันเข้าพรรษาๆ เวลาวันเข้าพรรษา พระจะอธิษฐานพรรษา อธิษฐานพรรษา พระธุดงค์ พระธุดงค์อย่างนี้ เวลาพระธุดงค์ อาหารตกบาตร ไม่รับภัตตาหารตามา เวลารับภัตตาหารตามามันเป็นภาระทั้งโยมและทั้งพระ

 

เวลาทั้งโยม โยมก็ต้องขวนขวาย โยมก็ต้องแสวงหามา แล้วเก็บล้างต่างๆ เวลาพระธุดงค์ๆ อาหารตกบาตร แล้วโยมใส่บาตรแล้วก็แล้วกัน พอใส่บาตรแล้วแล้วกัน เขาอยู่ที่บ้านเขา เขาไม่มากวนพระ นี่ถ้าพระกรรมฐานเขาคิดอย่างนั้น เขาไม่มากวนพระ

 

คำว่า “กวนพระ” เรามีเรื่องเดือดร้อน เรามีความทุกข์ยากในหัวใจ เราก็อยากจะปรึกษากับพระ แล้วพระ ถ้ามาปรึกษากับเรา แต่เวลาพระท่านก็มีงานของท่าน ถ้าพระมีงานของท่าน พระฉันแล้ว ถ้าเป็นนักภาวนานะ พระปฏิบัติเขาแสวงหาเรื่องเวลา เวลาคือตั้งแต่ ๒๔ ชั่วโมง เราจะมีเวลาให้เขาประพฤติปฏิบัติหรือไม่ ถ้าไม่มีเวลาให้ประพฤติปฏิบัติ เวลานั้นสำคัญมาก แต่ถ้าเป็นคนที่ไม่ภาวนานะ เวลานี่มันเดินช้ามากเลย โอ๋ย! เมื่อไหร่มันจะหมดไปเป็นชั่วโมงๆ นี่ไง เวลาคนที่ปฏิบัติเขาดู เขาดูกันตรงนี้ไง ดูตรงที่ว่าคนที่เอาจริงเอาจังหรือไม่ ถ้าเอาจริงเอาจัง

 

วันนี้วันจะเข้าพรรษา เวลาเข้าพรรษา เวลาอยู่กับหลวงตานะ หลวงตาท่านจะเน้นประจำนะ ญาติโยม ถ้าเข้าพรรษาแล้วอย่างน้อยก็ให้อธิษฐานว่าให้ได้ใส่บาตรพระวันละ ๑ องค์ก็พอ วันละ ๑ องค์ ให้เราทำทั้งพรรษาของเรา มันได้ใกล้ชิดศากยบุตรพุทธชิโนรส ได้ใกล้ชิดกับสิ่งที่เป็นธรรมๆ เราจะได้เห็น เราจะเปรียบเทียบหัวใจของเราไง นี่ศาสนาสอนเข้าไปในใจของสัตว์โลก

 

ถ้าศาสนา ถ้ามันมีคุณธรรมๆ คนที่มีคุณธรรม คนที่หัวใจที่เป็นธรรม คนที่มีแต่ความเมตตา คนที่มีหัวใจที่เป็นสาธารณะ จิตอาสาๆ เวลาจิตอาสาขึ้นมา ที่ไหนเขามีการเดือดร้อน ที่ไหนเขามีอะไร จิตอาสาจะเข้าไปช่วยเหลือทันที จิตอาสาจะเข้าไปช่วยเหลือทันที

 

นี่ก็เหมือนกัน เวลามาวัดมาวาขึ้นมา เราเป็นธรรม เป็นธรรม เราต้องให้อภัย พวกที่เขาขวนขวาย ที่เขาแก่งแย่งกัน นั่นแสดงว่าศรัทธาใหม่ เขาไม่เคยทำเหมือนเรา เขาเพิ่งมา เขาไม่รู้หรอกว่าการให้โอกาสของคนมันจะมีคุณธรรมมากน้อยแค่ไหน นี่เวลาเขาทำของเขา แล้วทุกคนยืนดูหมด มีเขาแย่งชิงอยู่คนเดียวนะ เดี๋ยวเขาอายไปเองแหละ เวลาเขาอายไปเอง เออ! เรานี่สะเหล่อ เขาไม่เห็นแย่งชิงเหมือนเราเลย

 

นี่เวลาพูดถึงความเป็นธรรมๆ นะ แต่มันต้องใช้กาลเวลาไง แล้วใช้กาลเวลา พวกเราปากกัดตีนถีบนะ ทุกคนมันก็มีความทุกข์อยู่ในหัวใจทั้งนั้นน่ะ ทุกคนก็อยากแสดงออก ทุกคนอยากแสดงออกนะ นี่ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไง เวลาเข้าพรรษาๆ เวลาพระอธิษฐานพรรษา เวลารัฐบาลเขาพยายามรณรงค์ให้เลิกเหล้า งดบุหรี่ ให้เลิกการพนัน ให้เลิกต่างๆ สิ่งนี้มันเป็นอบายมุข อบายมุขทำให้ตกสู่อบายภูมิ

 

เวลาใครทำบุญๆ ขึ้นมาอยากจะพ้นจากอบายภูมิๆ แล้วนี่อบายภูมิชัดๆ ไปหามันทำไม ไปยุ่งกับมันทำไม แต่ถ้าเราไม่ยุ่ง เวลาผู้ชายไม่กินเหล้าคบไม่ได้ ไม่ใช่ลูกผู้ชาย

 

เวลาเขาพูดกันนะ เขาบอกว่าดูคนญี่ปุ่นสิ คนญี่ปุ่นเขาโค้งคำนับแล้วโค้งคำนับอีก แต่เวลาสงครามโลก คนที่ฆ่าคน คนที่จิตใจโหดเหี้ยม จิตใจที่เข้มแข็ง นักรบซามูไรทั้งนั้นน่ะ แต่โดยปกตินะ เขาโค้งคำนับแล้วโค้งคำนับอีก

 

เราจะบอกว่า สุภาพบุรุษมันก็เป็นคนดีได้ สุภาพบุรุษมันก็เป็นคนจริงได้ คนไม่ต้องเมาหยำเปอย่างนั้นแล้วก็ว่าเป็นคนจริง ถ้าไม่กินเหล้า ไม่เล่นการพนันคบไม่ได้ ไม่ใช่ลูกผู้ชาย ลูกผู้ชายเป็นอย่างนั้นหรือ ลูกผู้ชาย ดูสิ ดูนักรบซามูไรเขาโค้งคำนับแล้ว เขาโค้งคำนับอีก ทำไมจิตใจเขาเข้มแข็งได้ นี่ก็เหมือนกัน ถ้าใครบอกว่าคบไม่ได้ คบไม่ได้ เอ็งก็ไปคบพวกเอ็งสิ

 

อเสวนา จ พาลานํ ปณฺฑิตานญฺจ เสวนา เราไม่คบคนพาลๆ คนพาลข้างนอกนะ คนพาลข้างนอก เวลาจะดูนิสัยเขาก็ดูเขาคบเพื่อนเขานั่นแหละ ถ้าเพื่อนเขาเป็นอย่างไร เขาก็นิสัยอย่างนั้นน่ะ นี่ก็เหมือนกัน ถ้าเราเป็นบัณฑิตๆ เราไม่คบเขา

 

นี่พูดถึงว่า ถ้าศาสนามันจะเจริญ เจริญอย่างนี้ไง เรามาวัดมาวาขึ้นมา เรามาทำบุญกุศลของเราๆ การเสียสละนั้นให้เข้าไปใกล้ชิดกับศาสนา ใกล้ชิดศาสนาแล้วให้สังเกตดูแลของเรา ถ้าจิตใจมันดีขึ้นมา จิตใจดีขึ้นมา เราทำเพื่อหัวใจของเรา

 

แล้วเวลาคนปรารถนาความสุข เกลียดความทุกข์นัก แล้วความสุข ความสุขมาจากไหน ของจะมากน้อยขนาดไหนก็แล้วแต่ มันกองอยู่นั่นนะ สุขทุกข์อยู่ที่ใจเรานะ เรานอนอยู่ท่ามกลางกองเงินกองทอง แล้วก็บ่นว่าทุกข์ๆๆ ทั้งนั้นน่ะ

 

ดูสิ เวลาคนที่เขามีคุณธรรมในหัวใจ มันจะมีมากมีน้อยมันก็เท่านี้แหละ เพราะว่าคนเราก็มีปากมีท้องเหมือนกัน มันก็กินอิ่มเดียวเหมือนกัน แต่เวลาทางโลก ความมั่นคงของชีวิตๆ ถ้าความมั่นคงของชีวิต จิตใจที่มันมั่นคง หมูป่าติดถ้ำ ๙ วัน ๑๐ วันไม่ได้กินอะไรเลย ทำไมมันอยู่ได้ แล้วเด็กๆ ด้วย ไม่ใช่ผู้ใหญ่ด้วย นี่มันอยู่ได้เพราะหัวใจนะ

 

เขาถามว่าเอ็งหิวข้าวไหม

 

หิวๆๆ หิวน่าดูเลย

 

แล้วทำอย่างไรล่ะ

 

พยายามไม่คิดถึงมัน เห็นไหม ถ้าพยายามไม่คิดถึงมันคือหัวใจไม่ไปจดจ่อกับมัน ไม่ไปจดจ่อกับอาหารนั้น นี่มันด้วยความจำเป็นว่าเราไม่มีจะกิน เพราะมันติดถ้ำ มันไม่มีอาหารให้กิน มันก็ต้องทน กินแต่น้ำๆ ไป แล้วก็พยายามไม่ไปคิดถึงมัน นี่เด็กมันยังคิดเป็น เด็กมันยังคิดได้เลย ถ้าเราไปคิดถึงอาหาร คิดถึงแต่ว่า โอ้โฮ! หมูสเต๊ะๆ นะ โอ๋ย! ท้องมันจะร้องจ๊อกๆๆ อยู่อย่างนั้นน่ะ หมูสเต๊ะก็ไม่มี อะไรก็ไม่มีทั้งนั้นน่ะ

 

แต่เรารักษาชีวิตของเราไว้เพื่ออะไร เพื่อให้คนมาช่วยเหลือ เพราะอะไร เพราะตั้งแต่เขาเข้าไปเขาทำเครื่องหมายไว้หมด ทิ้งรองเท้าไว้ให้เห็นว่าเรามาทางนี้ๆ เขามีความหวังว่าจะรอดชีวิต

 

นี่ก็เหมือนกัน สิ่งที่เป็นความสุขๆ ของเรา ความสุขเพื่อความมั่นคงของชีวิต ความมั่นคงของชีวิต แต่หัวใจมันโลเล หัวใจมันไม่มั่นคงขึ้นมามันก็มีความทุกข์ทั้งนั้นน่ะ คนจะมีมากมีน้อยก็แล้วแต่ แต่หัวใจมันมั่นคง พระพุทธศาสนาสอนอย่างนี้ เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเวลาท่านรื้อสัตว์ขนสัตว์ เวลาผู้ที่มีอำนาจวาสนา อนุปุพพิกถา ให้เขาทำทานของเขาก่อน พอทำทานของเขาก่อน คนที่ทำทาน คนที่ทำคุณงามความดี ผลที่ให้มันตอบเป็นคุณงามความดีไง มันได้ไปสวรรค์

 

คำว่า “ได้ไปสวรรค์” ความดี สิ่งที่เบามันจะลอยขึ้นสู่ที่สูง ของหนักมันจะกดลงต่ำ จิตใจมีแต่ความโกรธ ความอาฆาตมาดร้าย เวลาตายไปแล้วตกต่ำทั้งนั้นน่ะ จิตใจที่เป็นธรรมๆ เสียสละ ดูจิตเป็นอาสา เวลาตายไป จิตใจมันจะบางเบา มันจะลอยขึ้นไป ถ้าลอยขึ้นไป มันจะไปสวรรค์ เห็นไหม ให้เขาถือเนกขัมมะของเขา จิตใจเขาควรแก่การงาน ถือเนกขัมมะ ถือพรหมจรรย์ พรหมจรรย์แล้วองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงแสดงอริยสัจ จิตใจของคนมันพร้อมแล้ว เวลามันเป็นไปได้แล้วท่านถึงแสดงอริยสัจ

 

เวลาแสดงอริยสัจขึ้นมา อริยสัจ สัจจะความจริง ชีวิตนี้เป็นสมมุติ ชีวิตนี้เกิดขึ้นมาด้วยบุญกุศล บุญกุศลขึ้นมา เกิดมาในปัจจุบันนี้มีสติมีปัญญามากหรือไม่ สิ่งที่เราแสวงหานี้มันเป็นสมบัติสาธารณะ สมบัติทางโลก สมบัตินี่โลกธรรม ๘ มีลาภเสื่อมลาภ มียศเสื่อมยศ มันเป็นของประจำโลก ของประจำโลกเพื่อดำรงชีพ คนเกิดมา ชีวิตต้องอาศัยปัจจัย ๔ ปัจจัยเครื่องอาศัย ชีวิตมันต้องอาศัยปัจจัย ๔

 

เวลาเป็นวิทยาศาสตร์ คนเกิดมาต้องมีอาหาร ไม่มีอาหารจะมีคนได้อย่างไร แต่มีอาหารแล้ว ในสมัยปัจจุบันนี้ฟิตเนสเยอะแยะไปหมดเลย รีดไขมันๆ อาหารกินเข้าไปแล้วก็ไปเหนื่อย พยายามไปรีดไขมันมันออก นี่มันเรื่องวิทยาศาสตร์ๆ

 

แต่ถ้าใจเป็นธรรมนะ ใจเป็นธรรมๆ เราใช้สอย ใช้สอย ๑ สุขภาพกาย สุขภาพจิต สุขภาพกายของเราแข็งแรง สุขภาพกายแข็งแรงเพราะหัวใจเราเข้มแข็ง สุขภาพกายของคนที่ไม่แข็งแรงเพราะจิตใจอ่อนแอ ไม่กล้าฝืนกับความรู้สึกนึกคิดความเป็นจริงในใจของตนเลย สิ่งที่มันเกิดขึ้นๆ มันจะเกิดอย่างไรขึ้นมา เรามีสติปัญญายับยั้งมัน แล้วเราหาแต่สิ่งที่ดีๆ ขึ้นมาให้กับชีวิตของเราๆ นี่สุขภาพกายมันดีขึ้น สุขภาพกายดีขึ้นจะทำอะไรก็ได้ จะคิดโครงการอะไรก็ได้ ทำงานอะไรก็ได้ ไม่นอนติดเตียง ถ้านอนติดเตียงขึ้นมา โอ้โฮ! นั่งกิน นอนกิน ไม่มีใครอยากได้นั่งกิน นอนกิน

 

สุขภาพกายขึ้นมา สุขภาพกายที่ดีต้องมีสุขภาพจิต สุขภาพจิตที่ดีขึ้นมาต้องมีคุณธรรม ธรรมโอสถเข้าไปคุ้มครองดูแล คำว่า “คุ้มครอง” ผู้ใดปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม คำว่า “สมควรแก่ธรรม” ศีล ๕ เรารักษาของเรา ศีล ๕ มันมีประโยชน์อะไร คนไม่ถือศีลเขาร่ำรวยมหาศาล

 

ไอ้ไม่เคยถือศีลของเขามันเป็นสัจจะ คนมีสัจจะเขามีคนเชื่อ ถ้าคนโลเล คนที่ไม่มีเครดิตพูดสิ่งใดก็ไม่มีใครเชื่อ สิ่งที่เรามีศีลมีธรรมของเรา คุณธรรมอันนี้ ถ้าคุณธรรมมันทำให้สังคมร่มเย็นเป็นสุข สังคมเจริญรุ่งเรือง

 

สังคม ประเทศที่เจริญแล้วๆ สิ่งที่เขาแข่งขันกัน เขาแข่งขันกันด้วยทรัพยากรมนุษย์ ทรัพยากรมนุษย์มีสติมีปัญญา ทรัพยากรมนุษย์ไม่กระต่ายตื่นตูม กระต่ายตื่นตูม เห็นไหม แก๊งคอลเซ็นเตอร์มันบอกเลย เอาบัญชีมาตรวจ ให้มันตรวจหมดเลย ให้มันตรวจได้อย่างไร มันมีสิทธิอะไรมาตรวจล่ะ นี่ไง คุณภาพของทรัพยากรมนุษย์ ถ้ามันมีสติมีปัญญาขึ้นมา เขาแข่งขันที่นั่น

 

ชาติจะเจริญ เจริญด้วยการศึกษา การศึกษานี้ศึกษาเป็นวิชาชีพไง แต่เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ศึกษา ศึกษาชีวิตเราไง ศึกษาชีวิต นี่ไง เวลาพ่อแม่ให้ชีวิตนี้มา พ่อแม่ให้การศึกษา พ่อแม่เลี้ยงดูอุ้มชูมา เวลาอุ้มชูมา พ่อแม่เลี้ยงดูมาให้ขึ้นฝั่ง ส่งขึ้นฝั่ง ครูเรือจ้างส่งลูกศิษย์ขึ้นฝั่ง พ่อแม่ก็เลี้ยงมา เวลาโตขึ้นมาก็ให้บวชให้เรียน ให้บวชเรียน ให้มีคุณธรรมในหัวใจ จะได้สั่งสอน จะได้รู้จักกตัญญูกตเวที รู้จักคุณงามความดี เวลามันแต่งการแต่งงานไป โอ้! เป็นฝั่งเป็นฝา เออ! ชอบใจ เป็นฝั่งเป็นฝา...ทุกข์ทั้งนั้น

 

แต่ถ้าเป็นจริงๆ ขึ้นมา พ่อแม่ที่ดี ทำให้เป็นคนดี คนดีๆ นี่แหละตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ คนดีตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ แต่จิตนี้จิตที่เวียนว่ายตายเกิดในวัฏฏะ ทุกดวงจิตที่เวียนว่ายตายเกิดในวัฏฏะมันมีเวรมีกรรมนะ คำว่า “มีเวรมีกรรม” เวลากรรมมันให้ผลนะ คนนี่ดีแสนดีเลย ทำไมโดนเขารังแกขนาดนั้น ถ้ารังแกขนาดนั้น เราก็ต้องรักษาสิทธิ์ในตามกฎหมายทั้งนั้นแหละ

 

แต่เวลากรรมมันให้ผลๆ นะ ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามันมีอดีต มีปัจจุบัน มีอนาคต คนคนหนึ่งมันต้องมีอดีตมา มันต้องมีที่มาที่ไป ต้นทุนๆ เวลาเราพูดถึงนักปฏิบัติ ต้นทุนของเขาไม่เท่ากัน เวลาต้นทุนของเขาไม่เท่ากัน เวลามาแล้วประชาธิปไตยๆ

 

๑ สิทธิ์ ๑ เสียงจริงหรือ ลองหัวหน้าซุ้มมันไม่ให้ยกมือ มันยกไหม แล้วกำปั้นเท่ากัน ไม่มีกำปั้นเล็ก กำปั้นใหญ่ จริงหรือเปล่า ความเป็นจริงของสังคม ความเป็นจริงของโลกนั่นเรื่องหนึ่งนะ แต่ความเป็นจริงของธรรมๆ เวลาครูบาอาจารย์นะ หลวงตาท่านสอนประจำ เวลาใครจะชั่วร้ายอย่างไรมันเรื่องของเขาว่ะ เรื่องของเขาว่ะ เราจะทำคุณงามความดี เพราะในปัจจุบันนี้เรามีสติปัญญา ความดี ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว คำว่า “ทำดีได้ดี” ทำดีต้องได้ดีแน่นอน แต่ทำดีกับใคร เวลาทำดีขึ้นมา โดนเสียดสี โดนกระทำ โดนต่างๆ

 

ดูพระปฏิบัติสิ ถ้าพระปฏิบัติดีๆ นะ ไม่มีใครเหลียวมามองหรอก ไอ้พระสอพลอ อู๋ย! คนชอบๆ นั่นมันเรื่องของโลก เพราะอะไร เพราะวุฒิภาวะเราต่ำต้อย ปัญญาเราต่ำ เรามีสายตามองได้อย่างไรว่าใครดีใครชั่ว เรามีความรู้ขนาดไหน เราจะดูแล้วเราจะทะลุเลยว่ามันจะดีจริง

 

ฉะนั้น ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กาลามสูตร ไม่ให้เชื่อ ไม่ให้เชื่อแม้แต่อาจารย์ของตัวเองสั่งสอน ฟังแล้ว ฟังเป็นแนวทางแล้วประพฤติปฏิบัติให้มันเป็นจริงขึ้นมา เวลาปฏิบัติเป็นจริง นี่ไง สันทิฏฐิโก รู้จริงความจริง เวลามันทุกข์ขึ้นมาในหัวใจ เวลาทุกข์มันขาดไป นี่มันเห็นชัดๆ

 

เวลานี่ไง ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าชัดเจนนะ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ทุกข์ควรกำหนด สมุทัยควรละ แต่ความทุกข์ ความทุกข์ในอริยสัจ ความทุกข์ในความจริงมันเป็นความทุกข์ที่ต้นเหตุ

 

ไอ้ของเรานี่ความทุกข์ที่ปลายเหตุ ปลายเหตุเพราะอะไร เพราะว่าไม่ได้ดั่งใจแล้วทุกข์ ปรารถนาสิ่งใดไม่สมความปรารถนาเป็นทุกข์ สิ่งใดเบียดเบียนแล้วเป็นทุกข์ เป็นทุกข์นี่เป็นอาการ เป็นผลประจำโลกไง

 

เวลาเราดูคนอื่น โอ้โฮ! น่าจะมีความสุขมาก เวลามองคนอื่นนะ คนนั้นก็น่าจะมีความสุข คนนี้ก็น่าจะมีความสุข ไอ้คนเจ้าของบอกกูทุกข์เกือบตาย กูไม่มีความสุขเลย กูทุกข์เกือบตาย...เราไปคาดหมาย เห็นไหม นี่ไง ไอ้นั่นจะมีความสุข ไอ้นี่จะเป็นความสุข

 

แต่เห็นความสงบนิ่งอยู่ของสมณะ ไม่รู้ว่านั่นเป็นความสุข แต่ความสุขอย่างนี้จะเกิดขึ้นมาได้ด้วยการกระทำ ความเพียรชอบ ความเพียร ความวิริยะ ความอุตสาหะนะ ความเพียร เพียรอะไร เพียรรักษาใจของตน มันต้องมีเหตุมีผลของมัน เวลาความคิดที่มันฟุ้งซ่าน ความคิดที่มันรุนแรงมันมาจากไหน แล้วมีอะไรจะคุ้มครองดูแลมันได้ ดูสิ เรามีแต่ปลอบกันแต่ภายนอก แต่ถ้าเป็นธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านมีสติ

 

หลวงตาท่านพูดนี่แจ่มชัดมาก แล้วคนทำได้แล้วมันพูดด้วยความอหังการนะว่าฝ่ามือสามารถกั้นมรสุมได้ สติสามารถยับยั้งอารมณ์โลภโกรธหลงได้ สตินั่นน่ะ

 

แต่สติของเรามันป้ำๆ เป๋อๆ เดี๋ยวมาเดี๋ยวไป มันไม่ได้เรื่องได้ราวไง เวลาพายุมานี่ล้มไปเลย ถ้าเวลาคลื่นลมไม่มีนะ โอ้โฮ! ฉันสติดี สติยอด เวลาที่มันจำเป็นควรต้องใช้ เวลาจำเป็นที่จะใช้ มันไม่มี เวลาไม่ต้องการใช้ เสนอหน้า อวดดี นี่ไง เวลามันจำเป็นต้องใช้

 

ถ้าคนทำจริง สติ ถ้าสติดีๆ คุมได้หมด สติดี หายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ สิ่งที่มันแผดเผาหัวใจ นี่ไง ฝ่ามือสามารถกั้นมรสุมได้ ฝ่ามือนี่คือสติ ถ้ามีสติขึ้นมาแล้ว เริ่มต้นจากสติ แล้วมีการกระทำขึ้นมาให้มันดีงามขึ้นมาเป็นชั้นเป็นตอนขึ้นไป ถ้าเป็นชั้นเป็นตอนขึ้นไป สุขอื่นใดเท่ากับจิตสงบไม่มี

 

สิ่งที่มีค่าที่สุดคือชีวิตของโยมนะ ชีวิตของพวกเรามีค่าที่สุดนะ ชีวิตของเรานี่ เพราะชีวิตนี้ จิตเดิมแท้นี้ผ่องใส จิตเดิมแท้เป็นผู้ข้ามพ้นกิเลส ชีวิตของเรามีค่าที่สุดนะ แก้วแหวนเงินทองมันมาทีหลังนะ โลกนี้มีเพราะมีเรา เพราะมีเรา เราถึงหาทรัพย์สมบัติ แล้วถ้ามีเรา เราถึงทำความสงบของใจเข้ามา ถ้าใจสงบได้ ใจสงบได้ยกขึ้นสู่วิปัสสนา วิปัสสนาพระพุทธศาสนาสอนที่นี่ไง สอนถึงภาวนามยปัญญา ปัญญาที่ศึกษาชีวิตของตนไง

 

โลกเขาให้ศึกษาทางวิชาการ ศึกษาเพื่อเป็นอาชีพ แต่ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ศึกษาชีวิตของตน ศึกษาที่มาของตน เกิดมาจากไหน ก็เกิดมาจากพ่อจากแม่ไง แล้วพ่อแม่ที่เป็นหมันไม่เห็นมีลูกไง ไอ้คนรวยไม่ค่อยมีลูกไง คนจนๆ เราไปแจกของกะเหรี่ยงประจำ แม่เป็ด พอแม่เป็ดเดิน ลูกเป็ดเป็นแถวเลย แถวชายแดน ไปดูสิ พอแม่เดินนะ ลูกจะเดินเป็นแถวเลย แม่เป็ดพ่อเป็ดเลย

 

นี่ไง ชีวิตนี้มาจากไหน นี่ไง เราค้นคว้ากับชีวิตของเราไง พระพุทธศาสนาสอนที่นี่ ปัจจัตตัง สันทิฏฐิโก รู้จำเพาะตนในใจของตน ดวงใจดวงใดมีมรรค ดวงใจดวงนั้นค้นเข้าไปในใจของตน แล้วมันชำระล้างกิเลสในใจของตน มันสำรอกกิเลสในใจของตน

 

เวลาในบรรดาสัตว์สองเท้าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประเสริฐที่สุด องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนเทวดา อินทร์ พรหม พรหมยังไม่รู้ เทวดายังไม่รู้จักชีวิตของตนเลย รู้แต่ว่าเป็นเทวดา รู้แต่ว่าเป็นพรหม แต่ไม่รู้ว่ามันมาอย่างไรเลย เทวดา อินทร์ พรหมยังต้องมาฟังเทศน์องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

 

นี่ไง แล้วเราเป็นมนุษย์ เราดีกว่าเทวดาเพราะเรามีร่างกาย ร่างกายมันบีบคั้น หิวประจำ โรคหิวเป็นโรคประจำตัว โรคหิว โรคกระหาย โรคหากิน แล้วพอหากิน กิเลสมันก็ยุแหย่ เอาเยอะๆ เพื่อความมั่นคงของชีวิต แล้วก็ได้กินแค่นี้ เก็บไว้ให้มันเสีย ขยะอาหารไง อาหารที่เป็นขยะ อาหารที่ขายไม่หมดมีปัญหามาก แล้วสร้างสภาวะแวดล้อมกับโลก เพราะมันเป็นเรื่องทางธุรกิจไง ถ้าจิตอาสาแจกหมดเลย แจกทั้งนั้น ใครก็ได้ คนจน คนรวย คนรวยก็หิว เวลาคนรวยมันหาซื้อไม่ได้มันก็หิว แจกๆ คนจนก็แจก ถ้าแจกได้ นั่นน่ะจิตใจ

 

พระพุทธศาสนาสอนถึงเรื่องการเสียสละ การเสียสละเพื่อความสุขของคนอื่น แล้วมันจะเป็นความสุขของเรา ถ้าคนรอบข้างเรามีความสุขทั้งหมด เราอยู่ที่ไหนเราก็มีความสุขนะ ถ้าเรามีความสุขอยู่คนเดียว คนรอบข้างมีแต่ความทุกข์นะ ชีวิตเราก็จะรักษาไว้ไม่ได้ ถ้าเรามีความสุขอยู่คนเดียว คนรอบข้างมีแต่ความทุกข์นะ ชีวิตตัวเองจะรักษาไว้ไม่ได้เลย เขาต้องทำร้ายเราเพื่อแย่งชิงเอาผลประโยชน์เพื่อดำรงชีพของเขา แต่ถ้าเราเสียสละ คนรอบข้างมีความสุขหมดเลย เรานี่นะ ไม่มีจะกินก็มีความสุขนะ นี่การเสียสละไง นี่พูดถึงการเสียสละนะ

 

แล้วการเสียสละแล้วมันถึงจะมีจิตใจสาธารณะ จะเข้ามาหาใจของตน ถ้าจิตใจมันไม่สูงส่งมันหาใจของตนไม่เจอหรอก อะไรภายนอกภายใน อะไรปัญญาๆ โอ๋ย! กูอดอยาก กูจะหาตังค์อย่างเดียวแหละ ภายนอกภายในอะไรไม่รู้จัก ชีวิตหรือ ชีวิตก็หาตังค์ไง ชีวิตก็โด่งดังนี่ไง นั่นจิตใจที่ต่ำต้อย

 

จิตใจที่สูงส่ง เห็นไหม ชาติที่เจริญแล้วเขาไม่มีอะไรที่ดีไปกว่าเราหรอก เขามีแต่คุณภาพของทรัพยากรมนุษย์เขา เขามีการศึกษา เขารู้เท่าถึงสังคม แล้วใครเอารัดเอาเปรียบไม่ได้เพราะรู้เท่าทันกัน แล้วอยู่กันด้วยความร่มเย็นเป็นสุข ไม่ใช่คนมั่งมีศรีสุขกดขี่ข่มเหง คนทุกข์คนจนจะต้องคอยเป็นเบี้ยล่าง นี่ไง สังคมถ้ามันเจริญแล้วมันเสมอภาคกัน นี่พูดถึงสังคมนะ

 

แล้วหัวใจของเราก็เหมือนกัน เวลากิเลสมันข่มมันขี่ เราว่าดีไปหมดแหละ เพราะเราพอใจ เวลาจะปฏิบัติธรรม เวลาจะไปวัด อู้ฮู! เป็นเดือดเป็นร้อนนะ ทำอะไรไม่ได้เลย วันนี้จะเข้าพรรษา ตกเย็นวันนี้พระจะอธิษฐานพรรษา

 

โยม โยมจะตั้งกติกากับเราข้อเดียวก็พอ ไม่ต้องมากหรอก อะไรที่มันเป็นความไม่ดีของเราจะไม่ทำๆ อันเดียวพอ แล้วทำไปเรื่อยๆ พัฒนาเราไปเรื่อยๆ มันจะเป็นคุณสมบัติของเรา นี่ไง ศาสนาสอน สอนลงที่นี่ สอนลงที่มีสามัญสำนึก มีความพอใจ อยากจะทำด้วยปัญญาของเราเอง เอวัง